YALÇIN TURA
(1934 -  )

 

Geleneksel sanat müziğimizin olanaklarına önem veren Tura, bu alandaki müzik-bilim çalışmalarının yanı sıra, çağdaş bir anlayışla, yarattığı yapıtlarında geleneksel verileri ustalıkla değerlendirmiştir.

Küçük yaşta keman ve piyano dersleri almaya başlayan Yalçın Tura, Galatasaray Lisesi’nde öğrenim yaptığı yıllarda, Seyfettin Asal ile keman, daha sonra Demirhan Altuğ ve Cemal Reşit Rey ile teori ve armoni çalışmış, 1954 yılında liseyi bitirince müzik öğrenimini sürdürmüş ve aynı zamanda İstanbul Üniversitesi felsefe bölümünü tamamlamıştır. 1955 yılından başlayarak 1970’li yılların sonlarına değin, profesyonel bir besteci olarak, 50’yi aşkın film ve televizyon müziği, 10 dolayında tiyatro müziği yazan Tura, SACEM’in Türkiye icra kurulunda da yer almıştır.

İstanbul Teknik Üniversitesi’ne bağlı Devlet Türk Müziği Konservatuarında öğretim üyeliği ve müzikoloji bölümü başkanlığı yapmıştır.

Yalçın Tura’nın 1980’e değin yazdığı yapıtlar ağarlıklı olarak sahne ve film müzikleri olduğu için, “konuya ilişkin müzik”lerini çeşitli tekniklerden yararlanarak kurgulamıştır. Bu dönemde kullandığı teknikler arasında Türk makamları, tonal armoni, caz armonisi ve bir ölçüde popüler yaklaşımın bulunduğu söylenebilir. Ürettiği müziğin amaçlarını kendisi şöyle özetlemiştir: “Kişisel bir ezgi çizgisi ve onun yapısının gerektirdiği rafine bir armoni; ele alınan materyalin çeşitli yönlerinin işlendiği karmaşık bir kontrpuan; canlı ritmik yapı ve renkli orkestrasyon…”.

Yazdığı yapıtlarla bu amaçlara ulaşan bestecinin aldığı ödüller şöyle sıralanabilir:

1)   Gazeteciler Sinema Armağanı, 1958.

2)   1970 – 1971 TRT Müzik Ödülleri’nden 13 ödül.

3)   SACEM’in “Genç Senfonicileri Özendirme Ödülü”, 1980.

4)   Türk Milli Kültür Vakfı TV Armağanı, 1984.

5)   Altın Portakal “En İyi Film Müziği”, 1984.

 

Yalçın Tura SACEM üyesidir ve başlıca yapıtları şunlardır:

 

1)   “Şeyh Galip’e Saygı”, 1972 – 75. (solo, koro ve orkestra için)

2)   “Niyazi Mısri’nin İlahileri”, 1978.(solo, koro ve orkestra için)

3)   “Şarkılar”, şan ve orkestra için, 1970.

4)   “Dans Suiti”, 1956.

5)   “Orkestra Suiti”, 1958.

6)   “Toccato”, 1962.

7)   “Senfoni No:1”, 1967.

8)   “Şah Murat Suiti”, 1981.

9)   “Kozmogoni”, bale için müzik, 1987 – 88.

10)    “Viyolonsel Konçertosu”, 1956.

11)    “Keman Konçertosu”, 1965 – 72.

12)    “Viyola Konçertosu”, 1997.

13)    “Surname”, flüt, viyola, obua, keman, viyolonsel ve vurmalılar için, 1959.

14)    “Oda Senfonisi”, yaylılar orkestrası için, 1959.

15)    “Caz Suiti”, 1962.

16)    “Oyun Havaları”, keman ve yaylılar için, 1959 – 72.

17)    “Bir halk teması üzerine çeşitlemeler”, 1963.

18)    “Adagio”, yaylılar için, 1960.

19)    “Enginlerden Yücelerden”, yaylılar orkestrası için, 1969.

20)    “Hüseyni saz semaisi”, ney, kemençe ve tambur için, 1972.

21)    “Ballade”, keman ve piyano için, 1972.

22)    “Arkadaşlık Kitabı”, 1977.

23)    “Tulum Havası”, üç obua için, 1972.

24)    “Koro Parçaları”, 1967.

25)    “Çocuk ve Gençlik Koroları için Müzik”, 1967 – 69.

26)    “Şan ve Saz Topluluğu”, 1967.

27)    “Beş Parça”, piyano için, 1952.

28)    “Sonat”, piyano için, 1959.

29)    “Dalgaların Oyunu”, kanun için, 1977.

30)    “Escurial”, 1954. Sahne Müziği.

31)    “Bebek”, 1955. Sahne Müziği.

32)    “La Farce de Maitre Pathelin”, 1955. Sahne Müziği.

33)    “Voulez-vouz Jouer Ave moi”, 1958. Sahne Müziği.

34)    “Keşanlı Ali Destanı”, 1963 – 64. Sahne Müziği.

35)    “Huis Clos”, 1965. Sahne Müziği.

36)    “Eşeğin Gölgesi”, 1965. Sahne Müziği.

37)    “Nafile Dünya”, 1971. Sahne Müziği.

38)    “Namus Düşmanı”, 1956. Film Müziği.

39)    “Zümrüt”, 1956. Film Müziği.

40)    “Binnaz”, 1959. Film Müziği.

41)    “Kalpaklılar”, 1959. Film Müziği.

42)    “Sensiz Yıllar”, 1959. Film Müziği.

43)    “Otobüs Yolcuları”, 1961. Film Müziği.

44)    “Dolandırıcılar Şahı”, 1961. Film Müziği.

45)    “İstanbul’da Aşk Başkadır”, 1962. Film Müziği.

46)    “Allah Cezanı Versin Osman Bey, 1962. Film Müziği.

47)    “Kızıl Vazo”, 1962. Film Müziği.

48)    “Yılanların Öcü”, 1962. Film Müziği.

49)    “Seni Kaybedersem”, 1962. Film Müziği.

50)    “Beş Kardeştiler”, 1963. Film Müziği.

51)    “İki Çalgıcının Seyahati”, 1963. Film Müziği.

52)    “İkimize Bir Dünya”, 1963. Film Müziği.

53)    “Cengiz Han’ın Hazineleri”, 1963. Film Müziği.

54)    “Battı Balık”, 1963. Film Müziği.

55)    “Keşanlı Ali Destanı”, 1964. Film Müziği.

56)    “Umutsuzlar”, 1971. Film Müziği.

57)    “Taşbebek”, 1972. Film Müziği.

58)    “Mahpus”, 1972. Film Müziği.

59)    “Cemo”, 1972. Film Müziği.

60)    “Dönüş”, 1972. Film Müziği.

61)    “Sokaklarda Bir Kız”, 1972. Film Müziği.

62)    “Asiye Nasıl Kurtulur”, 1972. Film Müziği.

63)    “Oğul”, 1975. Film Müziği.

64)    “Kuma”, 1975. Film Müziği.

65)    “Ağrı Dağı Efsanesi”, 1971. Film Müziği.

66)    “Azap”, 1973. Film Müziği.

67)    “Utanç”, 1972. Film Müziği.

68)    “Kızgın Toprak”, 1974. Film Müziği.

69)    “Açlık”, 1975. Film Müziği.

70)    “Umut”, 1975. Film Müziği.

71)    “Toprak Ana”, 1973. Film Müziği.

72)    “Bir Yudum Sevgi”, 1985. Film Müziği.

73)    “Dağınık Yatak”, 1985. Film Müziği.

74)    “Aşk-ı Memnu”, 1975. TV. Filmi Müziği.

75)    “Denizin Kanı”, 1980. TV. Filmi Müziği.

76)    “Dördüncü Murat”, 1981. TV. Filmi Müziği.

77)    “Küçük Ağa”, 1984. TV. Filmi Müziği.

78)    “Aliş İle Zeynep”, 1985. TV. Filmi Müziği.

79)    “Hasan ile Şirin”, 1985. TV. Filmi Müziği.

80)    “Kırık Hayatlar”, 1985. TV. Filmi Müziği.

81)    “Kurtuluş”, 1987 – 1988. TV. Filmi Müziği.

 

Not: Kitab-ı İlmü’l Musiki ala Vechi’l Hurufat (Kantemiroğlu’ndan kuram bölümü) ve Türk Musıkisinin Meseleleri bestecimizin yazmış olduğu kitaplardır.